Artykuły

Sprawa Bakrana? Nie tylko jego. W jednym z belgradzkich szpitali dogorywa zamęczony przez policję człowiek, komunista Bakran. Jego los jest przesądzony. Czuwający przy łóżku strażnik może już tylko rejestrować fazy agonii. Ale są jeszcze inni. Ludzie zamieszani w życie i sprawę Bakrana, ludzie służący takiej jak i on idei, bądź przeciwnicy, wrogowie. Równolegle ze sprawą Bakrana toczy się życie innych postaci, rozgrywają się ich sprawy, które II tak jak w przypadku towarzysza jego walki, Kuneja, czy doktora Valtera przetną się w dramatyczny sposób z kończącą się już, choć bynajmniej nie zamkniętą historią życia i walki towarzysza Bakrana. Ukazane w skrócie, a jednak z całą ostrością uogólnienia, momenty z życia tych innych ludzi pozwalają na szerokie potraktowanie postaci Bakrana, stwarzają okazję do zarysowania postaw społeczeństwa Jugosławii w okresie międzywojennym. Wspomnienia tych postaci, kolegów ze wspólnej ławy szkolnej, ukazują źródło, rodowód tych postaw, stanowią bilans rozczarowań i porażek, kończący się wnioskiem o konieczności walki, podjęcia jej mimo ofiar, mimo losów Bakrana, a może właśnie dlatego.

Widowisko telewizyjne Sprawa Bakrana oparte jest na utworze prozatorskim znanego współczesnego pisarza Jugosławii Mirosława Krleży, autora wielu powieści, tomów nowel, a także m.in. i sztuk teatralnych. Adaptacja telewizyjna Iva Stivicicia kondensuje, zagęszcza materiał fabularny, akcję utworu oryginalnego, operuje skrótem, dramatycznym napięciem. Przedstawienie, które reżyserował gościnnie przybyły z Jugosławii Jan Beran, nadano w TVP po raz pierwszy w 1964 r.