Tadeusz Kański
KAŃSKI Tadeusz, właśc. T. Drohomirecki, także Hartman (19 VII 1902 Raj k. Brzeżan -5 VIII 1950 Warszawa), aktor. Studiował architekturę na Politechnice Lwow., a równocześnie uczył się aktorstwa w szkole dramatycznej. Następnie wyjechał do Włoch; był m.in. w Turynie i Florencji uzupełniając studia w obu dziedzinach. Od 1926 grał w filmach wytwórni S. Pittalugi w Turynie. Po powrocie do kraju grał w filmach pol., był scenarzystą filmu "Sygnały" (1938), brał także udział w realizacji niektórych filmów. Uczył się w szkole dram. F. Frączkowskiego we Lwowie i w 1933-36 występował w lwow. T. Miejskich, a w 1937-39 w T. Polskim w Warszawie. Jego role, m.in.: Doktor Rellia ("Krzyk"), Brutus ("Juliusz Cezar"), Franek ("Cyganeria paryska"), Profesor ("Papa Nikoluzos"), Ob. Parzenica ("Gałązka rozmarynu"), Rycerz Czarny ("Wesele"), Kudlicz ("Noc listopadowa"), Duch ("Hamlet"). W czasie II wojny świat. przebywał początkowo w Warszawie; w kwietniu 1941 po zamachu na Igo Syma został wraz z innymi aktorami wywieziony do Oświęcimia ; organizował tu występy artystyczne. Brał udział w powstaniu warszawskim. Koniec wojny spędził w Zakopanem, gdzie zaraz po wyzwoleniu brał aktywny udział w organizowaniu życia kulturalnego. Jako członek miejscowej Rady Narodowej zorganizował Związek Pracowników Sztuki, przyczynił się do wznowienia działalności prasy, radia, teatru. Od 1945 był dyr. okręgu pomorskiego w Polskim Radiu. W 1947 objął stanowisko zastępcy naczelnego dyr. Państw. Przedsiębiorstwa "Film Polski". Następnie przeszedł do działu realizacji filmu i nakręcił w 1949 wraz z A. Vergano "Czarci Żleb" (był współreżyserem, scenarzystą, grał także jedną z ról); za realizację tego filmu otrzymał Państw. Nagrodę Artyst. II stopnia. Po wojnie w t. nie występował. Zajmował się przekładami dramatów (m.in. z włoskiego przetłumaczył "Krzyk"), był autorem sztuki "S.O.S.", pisał słuchowiska radiowe. Bibl.: Jewsiewicki: Materiały; Lorentowicz: T. Polski; Marczak-Oborski: Teatr czasu wojny; Film 1950 nr 16 (il.); Robotnik pom. 1945 nr 102; Programy, IS PAN. Film.: 1931 -Dziesięciu z Pawiaka; 1933 - Pod Twoją obronę; 1937 - Kościuszko pod Racławicami; 1938 - Druga młodość; 1939-Doktor Murek; 1949 - Czarci Żleb. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
