Aldona Jasińska
JASIŃSKA Aldona, także Rawicz-Jasińska, zamężna Grot-Bęczkowska (27 XII 1896 Wilno - 3 XI 1957 Warszawa), aktorka. Była córką obywatela ziemskiego Edwarda J. i Pauliny z Niewiarowskich, żoną ->Tadeusza Kończyca (wlaśc. Alfreda Grot-Bęczkowskiego). Kształciła się w Wilnie w szkole handlowej i w konserwatorium muzycznym oraz w Warszawie na wyższych kursach żeńskich Miłkowskiego i w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muzycznym, którą ukończyła w 1912. Debiutowała 23 VIII 1916 w warsz. T. Małym w roli Amelii ("Murawiew"). W sez. 1917/18 występowała w T. Polskim, w lecie 1918 brała udział w objeździe z K. Junoszą-Stępowskim, w sez. 1918/19 występowała w T. Praskim, 1919/20 w T. Polskim w Poznaniu, 1920/21 w T. im. Słowackiego w Krakowie. W 1921 była na gościnnych występach w Toruniu, 1922 w Wilnie i Katowicach. Od stycznia 1923 należała do zespołu T. im. Bogusławskiego w Warszawie. W kwietniu tego roku wyszła za mąż za Alfreda Grot-Bęczkowskiego (pseud. Tadeusz Kończyc), ale na scenie nadal używała nazwiska J. lub Rawicz-Jasińska. W sez. 1923/24 występowała w T. Rozmaitości, w 1924-27 w T. Narodowym i Letnim, w 1927-29 w T. Polskim i Małym, w 1929-34 znów w T. Narodowym i Letnim (w 1931 przez pewien czas w T. na Chłodnej). Dość często wyjeżdżała w tym okresie na gościnne występy, m.in. w 1924 do Białegostoku, w 1925 do Lwowa i Krakowa. W 1934-38 należała do zespołu T. Kameralnego w Warszawie. Podczas II wojny świat. nie występowała. W 1945 zaangażowała się do T. Powszechnego w Krakowie, w 1948-50 występowała w T. Powszechnym w Łodzi, w 1950-53 w T. Ludowym w Warszawie, później należała do zespołu T. Narodowego, ale występowała już b. rzadko. W okresie międzywojennym występowała także w filmach. Była wysoką blondynką o pięknym, dobrze wyrobionym głosie, ceniono ją za umiar i kulturę. Grywała przede wszystkim role o silniejszym napięciu dramatycznym. Ważniejsze role: Balladyna ("Balladyna"), Roza ("Lilla Weneda"), Jewdocha ("Sędziowie"), Muza ("Wyzwolenie"), Bona ("Królewski jedynak"), Matka Makryna ("Legion"), Regina ("Hetman Żółkiewski"), Matka ("Ponad śnieg"), Laura ("Ojciec"). Rzadziej występowała w rolach komediowych, jak np. Juliasiewiczowa ("Moralność pani Dulskiej"). Po 1945 grała m.in Bertę ("Niemcy"), Ciotkę ("Panna Rosita"). Bibl.: Lorentowicz: T. Polski; Łoza: Czy wiesz I; Ilustr. Prz. teatr. 1920 nr 33; Teatr i Film 1958 nr 1 (J. Macierakowski); Życie Warsz. 1957 nr 265; Afisze i programy, IS PAN. Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa. Film.: 1937-Ty, co w Ostrej świecisz Bramie; 1938 - Kobiety nad przepaścią. Nagrania: Rola (Powrót Józefa) - Arch. Dok. Mechanicznej. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
