Osoby

PRZYSTAWSKI Tadeusz (29 III 1905 Kraków - 31 VII 1978 Sosnowiec), aktor, reżyser, dyrektor teatru. Był synem Władysława P. i Felicji z domu Karchesy, mężem aktorki Stefanii Żubrówny. W 1923 ukończył szkołę dram. F. Frączkowskiego we Lwowie i zadebiutował na jej pokazie jako Natan i Dziad ("Sędziowie"). W sez. 1924/25 występował w teatrze w Łucku, a potem stale w T. Miejskich we Lwowie (1925-41), wyjąwszy okres od paź­dziernika 1931 do stycznia 1932, kiedy grał w warsz. T. Melodram. W 1945-47 należał do zespołu T. Miejskiego w Sosnowcu, gdzie grał i był wicedyr.; w 1947-57 występował w Krakowie, do 1954 w T. Dramatycznych, po ich rozdzieleniu w T. im. Słowackiego. Następnie objął dyrekcję T. Zagłębia w Sosnowcu (1957-65) i T. Nowego w Zabrzu (1965-72). W 1972 przeszedł na emeryturę. Przed wojną grał niewielkie role, jak: Lodovico ("Otello"), Marynarz ("Hamlet"), Świętosz ("Horsztyński"); po wojnie w Krakowie m.in. Staszka ("Romans z wodewilu"), Ławrentego Wachnadze ("Kaukaskie kre­dowe koło"), Dozorcę szpitala ("Kordian"), w okresie swoich dyrekcji takie, jak: Łatka ("Dożywocie"), Pap­kin ("Zemsta"), Napoleon ("Wojna i pokój"), Drwal ("Zaczarowane koło"), Profesor Poleżajew ("Niespo­kojna starość"), Ciaputkiewicz ("Grube ryby"), Kape­lan ("Damy i huzary"). Reżyserował w Sosnowcu i Zabrzu, m.in. "Intrygę i miłość", "Skalmierzanki", "Wiele hałasu o nic", "Proces Mary Dugan", "Krako­wiaków i Górali". Jako dyr. "przywiązywał dużą wagę do wychowawczych funkcji klasyki"; "nie wystawiał utworów klasycznych w formach monu­mentalnych, gdyż nie miał po temu warunków"; "wielką literaturę odczytywał w wymiarach kame­ralnych, przez zawartą w nich myśl. I służbie tej myśli, ujawnionej w spektaklu, podporządkowywał swój teatr" (P. Gabara). Bibl.: Almanach 1977/78; Dąbrowski: Na deskach t. 2; Osiński: Repertuar; Sto lat Starego Teatru; Wilski: Szkol­nictwo; Ziemia Wołyńska 1924 nr 41; 15 lat T. w Zabrzu (il.); 70 lat T. w Sosnowcu 1897-1967 (il.); Teatr w Zagłębiu Dąbrowskim, Sosnowiec 1982 (P. Gabara); Afisze, MTWarszawa; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP. Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994