Osoby

KAMIŃSKI Bolesław, Bolcio (20 lutego 1900 Łódź – 15 lutego 1992 Łódź),

aktor, piosenkarz, dyrektor teatru. 

Był synem Jana Kamińskiego i Marianny z Kowalczyków. Według relacji rodziny, jego żona Danuta była tancerką rewiową. Ukończył Miejskie Gimnazjum w Łodzi i w 1920 po raz pierwszy wystąpił na scenie, gdy został zaangażowany do udziału w programie łódzkiego teatru rewiowego Scala. Dobrze śpiewał i tańczył, a fakt, że był miniaturowego wzrostu, stał się w teatrze rewiowym jego atutem, co potwierdzała sympatia publiczności, okazywana aktorowi przez długie lata.  

W 1921 wyjechał do Lwowa, do Szkoły Dramatycznej Franciszka Frączkowskiego, w której uczył się zawodu aktora, a jednocześnie w 1921–22 brał udział w programach teatrzyku Bagatela Lwowska (śpiewał, był konferansjerem). Latem 1922 miał też występy kabaretowe w Teatrze Bagatela w Krakowie. Odtąd zawodowe życie związał z teatrami rewiowymi, kabaretami, zespołami grającymi na prowincji wodewile, operetki, programy rewiowe. Warunki zewnętrzne oraz chwalony przez recenzentów talent komika sprawiały, że grał bardzo dużo. Wiosną 1923 przyjechał do Warszawy i w 1923–24 występował w warszawskim kabarecie Stańczyk, gdzie w

miły sposób interpretował swe niefrasobliwe piosenki 

i w którym, według Ludwika Sempolińskiego, był świetny jako torreador z parodii opery Carmen w programie Hip, Hip, hurra! (1924). W styczniu i lutym 1925 grał w objeździe, m.in. w Kaliszu w operetce Najpiękniejsza z kobiet, a z Wielką rewią humoru występował w Płocku. W tymże 1925 w marcu, z zespołem pod nazwą Zrzeszenie artystów operetki warszawskiej i krakowskiej, wyruszył w objazd z Hrabiną Maricą po większych miastach Kresów Wschodnich, Małopolski, Wielkopolski i Pomorza; w kwietniu tego roku z zespołem Qui Pro Quo był w Kielcach; w maju występował w Poznaniu w kabarecie Pawie Pióro; był też w Płocku (24 maja); w sierpniu i wrześniu z teatrem Qui Pro Quo w Teatrze Bagatela w Krakowie, a z zespołem pod nazwą Rewia Warszawska znowu w objeździe, m.in. w Przemyślu (30 sierpnia), Kaliszu, Radomiu oraz w Wilnie. 

Sezon 1925/26 zaczął w Warszawie od gościnnych występów w kabarecie Eldorado, potem miał szereg występów w rewiach w Qui Pro Quo (np. marzec 1926, luty–marzec 1927) i w teatrze Eldorado, a latem 1927 w teatrze Wodewil (np. w Pojutrze pogoda, 1927). W 1927 przeniósł się ze stolicy do Łodzi, do Teatru Gong, a potem z tym teatrem do Krakowa, gdzie grał w sezonie 1928/29 w rewiach, pokazywanych przez Gong, także gościnnie w lipcu i sierpniu 1929 w Warszawie. W grudniu 1929 miał występy w warszawskim kabarecie Hel, a potem wyjechał do Lwowa, gdzie w sezonie 1929/30 był w Teatrze Rewii Lwowski Gong. Wiosną 1930 wrócił do Warszawy i występował w rewiach w teatrze Wesoły Wieczór, w którym pozostał także w 1930/31. Brał udział w objazdach, np. z artystami warszawskimi odwiedzał Kielce (październik 1929, maj 1930). W Warszawie występował w Teatrze Nowości (w operetce Błękitny express, od września 1931), w programach teatru rewiowego Mignon (1932), w teatrze Nowy Lotos (w operetce Odmłodzony Adolar, od marca 1933), w Wielkiej Operetce (jako Gutek pikolak w operetce Pod Białym Koniem, od lutego 1934), w Wielkiej Rewii (w komedii Jutro będzie lepiej, od kwietnia 1936). Do wybuchu II wojny światowej brał udział w wielu koncertach, w objazdach na prowincji, w spektaklach rewiowych i kabaretowych, wyjeżdżał też z zespołami na występy za granicę. 

W czasie wojny pracował w warszawskich kawiarniach „Rio-Rita” i „Café Bodo” jako kelner i sprzedawca papierosów; brał udział w tajnych koncertach dla polskiej publiczności, a także np. w Wieczorze sylwestrowym w jawnym teatrze variétés Janusz na Tłomackiem (1943). Po wojnie zamieszkał w Łodzi; już w marcu 1945 wystąpił w pierwszym powojennym przedstawieniu Nasza jest Łódź, na scenie Teatru Powszechnego. W sezonie 1945/46 występował w programach Teatru Gong, w 1947/48 w objazdowym Teatrze Rewia, a także brał udział w wielu koncertach estradowych. W sezonie 1949/50 należał w Łodzi do zespołu Teatru Literacko-Satyrycznego Osa, gdzie grał np. Walka w Romansie z wodewilu, Filipka w Złotych niedolach, Służącego kawalera w Oberżystce, a potem był w Teatrze Letnim. W 1951 (do czerwca tego roku) był dyrektorem Warszawskiego Teatru Objazdowego Gnom (zawodowego, na prawach państwowych), którego zespół tworzyli miniaturowi aktorzy, i z tym teatrem grał dla dziecięcej widowni w wielu miastach Polski. W 1951–54 miał etat artysty estrady w Zjednoczonych Przedsiębiorstwach Rozrywkowych w Warszawie. Od sezonu 1955/56 był aktorem w Teatrze Ziemi Łódzkiej w Łodzi, gdzie zagrał m.in. Strażnika (Żabi król, 1956) i Dziecko żydowskie (Niemcy, 1962). W 1965 odszedł na emeryturę. Wystąpił w kilku filmach i serialach, m.in. w Małych dramatach (1958), Hydrozagadce (1970). 

W latach 20. na scenie kabaretu Stańczyk, a także później, w latach 30., zasłynął parodią Charliego Chaplina (jako „Chaplinek”); o roli tej po latach powiedział:

Dlaczego udało mi się «zrobić» Chaplina? Bo znalazłem w tym małym, biednym człowieczku z wykrzywionymi butami wiele własnych cech. A przynajmniej mogłem go zrozumieć, tego wiecznego włóczęgę, lepiej niż inni. 

Bibliografia

Biuletyn Jubileuszowy na 5-lecie Państwowego Teatru Ziemi Łódzkiej 1953–58 (il.); Dymek z papierosa s. 377–379 (cyt.); Pełczyński: Fredreum s. 195; Kaszyński: Teatr łódz.; Kaszyński Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Mościcki: Qui Pro Quo; Mościcki: Teatry 1944–45; Państwowy Teatr Ziemi Łódzkiej. Jubileusz dziesięciolecia 1953–1963 (il.); Parnell: Moje życie s. 136; Sempoliński: Wielcy artyści; Dz. Łódź. 1992 nr 41; Głos Rob. 1971 nr 73; Kur. Warsz. 1923 nr 228, 242, 1925 nr 68, 275, 1929 nr 178, 212, 1930 nr 1, 136, 168, 207, 236, 241, 282, 1931 nr 37, 72, 240, 1932 nr 126, 1933 nr 89, 1934 nr 50, 1936 nr 106; Pam, Teatr. 2009 z. 1–2 s. 55 (karyk.), 57, 68; Prz. Teatr. i  Film. 1924 nr 9 s. 22; Scena Pol. 1922 z. 11–12 s. 81, 1923 z. 1–3, s. 86, 7–12 s. 33, 1929 z. 3 s. 32; Akt zgonu nr III–262/1992, USC Łódź-Centrum; Akta (fot.), ZASP; Programy i wycinki prasowe, IS PAN, MTWarszawa; Błasiak: T. kielecki przed 1939 s. 100, 109, 112; Galewski: Pamiętnik mps s. 8–9; Kułaga: T. Bagatela s. 229, 231; Spis ZASP 1949; Wosiek: Teatry objazdowe; Almanach 1944–59; www.filmpolski.pl; Inf. siostrzenicy, Marii Olczyk. 

Ikonografia

Fot. – IS PAN, ITWarszawa, NAC.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.