Osoby

TATARKIEWICZ Konstanty (14 I 1884 Warszawa - 7 VIII 1944 Warszawa), aktor, reżyser. Był synem -> Stanisława T. i Leokadii z Thiessów, bratem -> Maria­na T. W 1903 skończył szkołę dramatyczną. W pierw­szej poł. 1904 występował w zespole J. Myszkowskiego w Lublinie w małych rolach: Balwierza ("Dzwon za­topiony"), Murraya ("Zemsta nietoperza"), jesienią 1904 u E. Majdrowicza w Łomży, w 1905 tamże w zespole działowym, a w sez. 1905/06 w Sosnowcu. W 1907 de­biutował w WTR: 9 VII w dramacie "Obrona Często­chowy", a 21 VII w roli Królewicza ("Kopciuszek"), ale nie został zaangażowany. Występował potem w ze­spole pod kier. F. Kwaśniewskiego w Warszawie (od grudnia 1907 do stycznia 1908), w zespole H. Czarne­ckiego we Włocławku i Płocku, w warsz. t. Bagatela pod dyr. J. Puchniewskiego (od czerwca 1908) i w t. łódz. (sez. 1908/09 i 1909/10), gdzie grał m. in. Nosa ("Wesele"). W 1909 występował też krótko w zespole M. Przybyłko-Potockiej w Częstochowie. Od sierpnia 1910 oraz w sez. 1910/11 należał do zespołu T. Polskie­go W Wilnie. W 1911-12 występował w Warszawie w T. Zjednoczonym pod dyr. F. Rychłowskiego (w 1912 z t. tym w Zamościu). Następnie przeniósł się do Kijowa, gdzie w sez. 1912/13 i 1913/14 był aktorem i reżyserem T. Polskiego (wystawił m. in. "Bolesława Śmiałego", "Sędziów", "Wesele"). W lipcu 1913 grał też w T. Nowoczesnym w Warszawie. W 1915 występował w dalszym ciągu w Kijowie, m.in. z W. Rapackim i J. Bielską, wyjeżdżając także na występy do Łucka, Rów­nego, Białej Cerkwi. Następnie wrócił do Warszawy. W lipcu 1915 grał w T. Ludowym na ul. Oboźnej, a w sierpniu i wrześniu w T. Bagatela-Nowym. Jesienią 1915 w Warszawie zorganizował z Zofią Leńską T. Artystyczny, którego był reżyserem i kierownikiem artystycznym. Teatr ten działający na zasadzie zrze­szenia istniał od 28 IX 1915 do 25 I 1916 (najpierw przedstawienia dawano w T. Nowym, a od listopada 1915 w sali na Nowym Świecie). Od stycznia do marca 1916 T. występował w warsz. T. Nowoczesnym, na­stępnie zaangażował się jako aktor i reżyser do T. Praskiego. W 1916 występował i reżyserował jeszcze w T. Współczesnym, w sez. 1916/17 w T. Artystycznym i T. Praskim, w sez. 1917/18 w T. Polskim, gdzie wraz z L. Schillerem reżyserował "Królewnę Lilijkę". W 1917/18 okresowo występował też w t. Czarny Kot. W sez. 1918/19 pracował w T. Polskim w Łodzi. W 1919-21 grał i reżyserował w warsz. T. Praskim; wystawił tu m. in. "Balladynę", "Kordiana", "Wesołe kumoszki z Wind­soru". W tym okresie reżyserował też sporadycznie w T. Polskim w Wilnie (m. in. w październiku 1919 fragm. "Legionu" i "Zygmunta Augusta", a w styczniu 1921 na otwarcie sez. w "Lutni" "Sędziów" i "Warsza­wiankę"). W sez. 1921/22 i 1922/23 pracował w T. im. Bogusławskiego w Warszawie (reżyserował tu m. in. "Dziady"). W marcu 1923 grał gościnnie w T. Polskim w Wilnie, a w październiku i listopadzie tego roku występował i reżyserował tu m. in. "Dziady" i "Sułkowskie­go". Od sez. 1923/24 związał się z T. Miejskim w Łodzi, gdzie grał i reżyserował do 1931, współpracując okre­sowo jako reżyser z wil. T. Polskim (m. in. w 1924 reżyserował "Cyda"). 23 III 1928 obchodził w łódz. T. Miejskim dwudziestopięciolecie pracy scen. w roli Hrabiego de Larzac ("Papa"). W czerwcu 1931 występo­wał gościnnie w warsz. t. Capitol. Następnie pracował jako aktor i reżyser: w 1932-33 w T. Polskim w Bydgo­szczy oraz w T. Nowym w Poznaniu, w 1933-36 w T. Miejskich we Lwowie (reżyserował m. in. "Peer Gynta", "Uciekła mi przepióreczka", "Wyzwolenie") i T. Miejskim w Łodzi (w sez. 1935/36 oraz 1936/37), w w 1937-39 w T. Polskim w Katowicach. W 1938-39 reżyserował gościnnie w T. Letnim w Warszawie. W 1940-41 grał i reżyserował w Warszawie w jawnym t. Komedia. Aktorem był średniej klasy, ale w grze starannym i in­teligentnym, toteż miał w swym repertuarze wiele pierwszoplanowych postaci. Ważniejsze role: Helio­gabal ("Irydion"), Poeta ("Wesele"), Rapsod ("Legion"), Ksiądz ("Klątwa"), Reżyser ("Wyzwolenie"), Nick ("Maria Stuart" J. Słowackiego), Dziedzic i Senator ("Dziady"), Hrabia d' Antraigues ("Sułkowski"), Eros ("Eros i Psyche"), Łoński ("Aszantka"), Wituś ("Skiz"), Zbyszko ("Moralność pani Dulskiej"), Pagatowicz ("Grube ryby"). Był cenionym reżyserem. Bibl.: Fallek: Cztery sezony; Lorentowicz: T. Polski; Olszew­ski: Z kronik teatr.; Orlicz (il.); Sobański: Teatr pol. na Śląsku (il.); Teatr Miejski w Łodzi 1922-27 [Łódź 1927; tu il.]; Wie­niec jubileuszowy Rychłowskiego s. 13, 19, 20, 33; Wroczyń­ski: Pól wieku s. 145, 173, 174,214, 263, 271, 273, 275; Kur. warsz. 1928 nr 83; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (Straty osobowe t. pol.), 1972 z. 1 (B. Berger); Afisze, IS PAN, MTWarszawa; Straus: Repertuar 1915-16. Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa, SPATiF. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973